Toelichting Voorzieningen

Wethouderspensioenen
De gemeente Utrecht houdt een voorziening aan voor de pensioenaanspraken van (voormalige) wethouders. Deze voorziening wordt jaarlijks aangepast op basis van een actuariële berekening. Onttrekkingen uit de voorziening vinden plaats op het moment dat pensioenverplichtingen daadwerkelijk worden overgedragen.

Voorziening woonruimteonttrekking (van derden verkregen middelen)
De compensatiebedragen die we van derden ontvangen in het kader van woonruimteonttrekking zijn niet vrij besteedbaar, ze kunnen uitsluitend worden aangewend in het kader van de volkshuisvesting (huisvestingsverordening artikel 3.1.6). Lasten van het fonds toevoegen woonruimte komen ten laste van deze voorziening.

Voorziening meerwaarde prestatieafspraken woningcorporaties (van derden verkregen middelen)
De voorziening maakt deel uit van de investeringsimpuls Ruimtelijke Strategie Utrecht. Conform de prestatieafspraken op stedelijk niveau die met de Stichting Utrechtse Woningcorporaties (STUW) zijn overeengekomen, voegt de gemeente 2/3 deel van de door de corporaties betaalde meerwaardeafdracht bij verkoop sociale huurwoningen toe aan deze voorziening. In het coalitieakkoord 2022-2026 is afgesproken dat de gemeente stopt met de verkoop van sociale huurwoningen vanaf het moment dat de verhuurdersheffing wordt afgeschaft (2023). Daarmee is de jaarlijkse storting in de voorziening vervallen.

Voorziening negatieve grondexploitaties
De voorziening negatieve grondexploitaties is bedoeld om de te verwachten negatieve resultaten op grondexploitaties op te kunnen vangen. De hoogte van de risicovoorziening is conform het Meerjaren Perspectief Ruimte 2025.
De gehele begrote voorziening per 01-01-2026 bedraagt 54,8 miljoen euro. Conform het BBV wordt de voorziening negatieve grondexploitatie uitgesplitst verantwoord onder deze balanspost (38,2 miljoen euro) en als mindering op het saldo Onderhanden werk, onder de balanspost Voorraden (16,6 miljoen euro).

Voorziening negatieve grondexploitatie Stationsgebied
De voorziening negatieve grondexploitatie Stationsgebied is bedoeld om de te verwachten negatieve resultaat op de grondexploitatie Stationsgebied op te kunnen vangen. De hoogte van de risicovoorziening is conform het Meerjaren Perspectief Ruimte 2025.
De gehele begrote voorziening per 01-01-2026 bedraagt 49,9 miljoen euro. C onform de regelgeving uit het BBV wordt de voorziening negatieve grondexploitatie Stationsgebied uitgesplitst verantwoord onder deze balanspost en de balanspost Voorraden, onderdeel onderhanden Werk. Door de stand van de grondexploitatie Stationsgebied wordt de voorziening volledig verantwoord op de balanspost Voorraden (49,9 miljoen euro).

VGU onderhoud Bereikbaarheid
Deze voorziening is ingesteld om kostenschommelingen van het meerjarig groot onderhoud parkeren op te vangen.
De hoogte van de voorziening is bepaald aan de hand van meerjarige onderhoudsplannen (MJOP's). Op basis hiervan wordt jaarlijks het begrote bedrag toegevoegd en de gerealiseerde onderhoudskosten onttrokken aan de voorziening.

Bij de Jaarstukken 2024 is geconstateerd dat de voorziening onderhoud Bereikbaarheid niet toereikend is om voor de komende periode te voldoen aan alle onderhoudsverplichtingen. Om aan de richtlijnen vanuit het BBV te voldoen, is besloten tot een aanvullende dotatie. In 2024 is een aanvullende dotatie van  0,649 miljoen euro gedaan. Om aan alle onderhoudsverplichtingen conform het MJOP te kunnen voldoen, is vanaf 2025 een structurele aanvullende dotatie van 1,290 miljoen euro nodig.

Onderhoud Grifthoek (afkoop)
De voorziening betreft een eenmalige afkoop van het ingesteld onderhoud voor een duur van twintig jaar door eigenaren van parkeerplaatsen in de Grifthoek garage. De volledige betaling/storting in 2006 was 0,237 miljoen euro. De jaarlijkse onttrekking ten behoeve van het onderhoud is 0,010 miljoen euro.

Voormalig personeel (risico)
Conform de huidige BBV-regelgeving is in 2010 een voorziening gevormd in verband met toegezegde en
contractueel vastgelegde uitkeringen aan voormalig personeel betreffende:

• reorganisatie of disfunctioneren (wachtgeld, overplaatsbaarheid, non actief);
• arbeidsongeschiktheid.

Er is sprake van een niet jaarlijks vergelijkbaar volume gedurende meerdere jaren. De onttrekkingen betreffen de uitkeringen op basis van de gemaakte afspraken. Bij de verantwoording van ieder jaar wordt bekeken of het nodig is de voorziening op peil te brengen door de prognoses te actualiseren. Afhankelijk van de actualisatie en de onttrekkingen/toevoegingen in de loop van het jaar kan de werkelijke stand van de voorziening nog wijzigen.

Voorziening garantstelling Stichting DOMunder (risico)
De risicovoorziening is ten behoeve van de garantstelling op een NRF lening aan Stichting DOMunder (voorheen genaamd st. Domplein 2013).

Groot Onderhoud Groen (egalisatievoorziening)
De voorziening is gevormd om de financiële schommelingen ten aanzien van het groot onderhoud op te vangen waardoor de exploitatiebegroting niet jaarlijks zal fluctueren, we beter kunnen aansluiten bij onze ambitie om duurzaam te begroten en waardoor we beter aansluiten bij werk van andere afdelingen in de gemeente (onder andere Ruimte) en de daadwerkelijke onderhoudsbehoefte.

Groot Onderhoud Wegen (egalisatievoorziening)
De voorziening is gevormd om de financiële schommelingen ten aanzien van het groot onderhoud op te vangen waardoor de exploitatiebegroting niet jaarlijks zal fluctueren, we beter kunnen aansluiten bij onze ambitie om duurzaam te begroten en waardoor we beter aansluiten bij werk van andere afdelingen in de gemeente (o.a. Ruimte) en de daadwerkelijke onderhoudsbehoefte.

GRP investeringen (toekomstige vervangingsinvesteringen)
In de afgelopen jaren is een aantal investeringsprojecten vertraagd waardoor minder is uitgegeven dan begroot. Conform de hiervoor geldende wet- en regelgeving is dit bedrag gestort in de voorziening GRP investeringen. Dit bedrag blijft in de voorziening beschikbaar voor de uitloop van de investeringen.

Grafrechten investeringen (toekomstige vervangingsinvesteringen)
De voorziening is bestemd voor investeringen op de vier begraafplaatsen en is conform collegebesluit 2013 en conform Wet BBV ingesteld. Hiermee kunnen de jaarlijks sterk wisselende kosten voor investeringen aan de begraafplaatsen worden opgevangen en kan de hoogte van de grafrechten worden gestabiliseerd.
In 2026 wordt 0,850 miljoen euro onttrokken ten behoeve van het bouwen van een loods bij Begraafplaats Tolsteeg.

Grafrechten onbepaalde tijd (van derden verkregen middelen)
Het is mogelijk de kosten van het grafonderhoud voor een (kinder)graf voor onbepaalde tijd af te kopen. De inkomsten hiervan worden in een voorziening grafrechten onbepaalde tijd gestort ter dekking van de toekomstige onderhoudslasten. De mutaties in de loop van het jaar zullen de werkelijke stand van de voorziening nog beïnvloeden.

Verkeerslawaai stad (van derden verkregen middelen)
De kosten van de werkzaamheden Geluid worden gedekt uit deze voorziening. De voorziening Verkeerslawaai stad dient te worden aangehouden omdat er in de lopende jaren van het programma nog uitgaven worden gedaan en dus pas na afronding een finale afrekening van de verstrekte bijdragen (terugbetalingsverplichting) kan worden opgesteld voor dit (project)financieringsprogramma.

Groenstructuur Ockhuizen (van derden verkregen middelen)
De gemeente stort gedurende 25 jaar jaarlijks circa 0,230 miljoen euro (in totaal daarmee 5,7 miljoen euro) in een voorziening. Dit bedrag is bestemd voor de toekomstige functiewijziging/aankoop van percelen onder het zonnepanelenveld Ockhuizen en overig nog agrarisch gebied en voor de inrichting en het beheer van nieuwe natuur. De dekking van de voorziening is opgenomen in de programmering van het Meer-jaren Groen Programma 2025- 2029 (MGP).

Deze voorziening is komen te vervallen per 31-12-2024. Doordat de onttrekking hier uit in 2025 plaatsvindt is deze voor de volledigheid wel opgenomen in de Begroting 2026.

VGU onderhoud Utrechts Vastgoed
De voorziening Onderhoud Utrechts Vastgoed is ingesteld om de schommelingen van de kosten van het meerjarige groot onderhoud op Utrechts vastgoed op te kunnen vangen. De hoogte van de voorziening wordt bepaald aan de hand van meerjarenonderhoudsplannen (MJOP's). Op basis hiervan wordt jaarlijks het begrote bedrag toegevoegd en de gerealiseerde onderhoudskosten onttrokken aan de voorziening.
Eind 2021 zijn deze onderhoudsplannen geactualiseerd en bleek de jaarlijkse dotatie aan de voorziening ontoereikend. Tot 2025 werd de jaarlijkse dotatie verhoogd met 4,565 miljoen euro als gevolg van de geconstateerde tekorten. Deze extra dotatie valt in 2025 weg. Wel vindt in 2025 voor het laatste jaar nog een extra dotatie plaats van 0,550 miljoen euro. Tot deze extra dotatie is bij de jaarafsluiting 2022 besloten voor de jaren 2022 t/m 2025. Daarnaast is in de Voorjaarsnota 2024 besloten om de dotatie te verhogen met 2,000 miljoen euro.
Bij de Jaarstukken 2024 is geconstateerd dat de voorziening onderhoud Utrechts vastgoed niet toereikend is om voor de komende periode te voldoen aan alle onderhoudsverplichtingen. Om aan de richtlijnen vanuit het BBV te voldoen, is besloten tot een aanvullende dotatie. In 2024 is een aanvullende dotatie van 2,427 miljoen euro gedaan. Om aan alle onderhoudsverplichtingen conform het MJOP te kunnen voldoen, is vanaf 2025 een structurele aanvullende dotatie van 0,800 miljoen euro nodig.

VGU onderhoud Sport en Samenleven

De voorziening onderhoud Sport en Samenleven is ingesteld om de schommelingen van de kosten van het meerjarige groot onderhoud op te kunnen vangen. De hoogte van de voorziening wordt bepaald aan de hand van meerjarenonderhoudsplannen (MJOP's). Op basis hiervan wordt jaarlijks het begrote bedrag toegevoegd en de gerealiseerde onderhoudskosten onttrokken aan de voorziening.

Bij de Jaarstukken 2024 is geconstateerd dat de voorziening onderhoud Sport en Samenleven niet toereikend is om voor de komende periode te voldoen aan alle onderhoudsverplichtingen. Om aan de richtlijnen vanuit het BBV te voldoen, is besloten tot een aanvullende dotatie. In 2024 is een aanvullende dotatie van 0,510 miljoen euro gedaan. Om aan alle onderhoudsverplichtingen conform het MJOP te kunnen voldoen, is vanaf 2025 een structurele aanvullende dotatie van 1,710 miljoen euro nodig.

Diverse claims
In verband met diverse claims, juridische geschillen en rechtsgedingen is een voorziening ingesteld. Op 28 augustus 2024 is er een vasttellingsovereenkomst getekend tussen de gemeente en een derde partij. Hierbij is een schadevergoeding van 4,8 miljoen euro uitbetaald uit de voorziening en daarom is deze op dit moment 0.

Verlofsparen
In 2022 is vanuit de vastgestelde cao een nieuwe regeling in het leven geroepen voor verlofsparen. In het BBV is bepaald dat voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen, waarvan het jaarlijkse bedrag geen gelijk volume heeft, een voorziening dient te worden gevormd. De voorziening verlofsparen is nodig voor de vervangingskosten als gevolg van de opname van de opgebouwde uren.

Liquidatiefondsen/pensioenfondsen
De liquidatiefondsen/pensioenfondsen zijn ingesteld om betalingen van pensioenen en wachtgeld aan de deelnemers van deze fondsen uit te kunnen keren. Onttrekkingen aan de voorzieningen zijn niet structureel begroot, maar vinden plaats op het moment dat de Gemeente Utrecht pensioenen en wachtgelden uitbetaalt aan de deelnemers.