Overzicht baten en lasten

In onderstaande tabel zijn de belangrijkste incidentele baten en lasten voor het jaar 2026 en verder gespecificeerd.

Uitgangspunten die bij het samenstellen van dit overzicht gehanteerd zijn:

• Posten als incidenteel worden aangemerkt indien sprake is van eenmalige baten en lasten
• Hoofdzakelijk posten van materiële betekenis zijn opgenomen (minimaal 0,1 miljoen euro)
• Posten boven de 0,5 miljoen euro worden in ieder geval afzonderlijk opgenomen en toegelicht
• Incidentele lasten (budget toekenning) worden als min aangegeven; Incidentele baten als plus
• Minder incidentele lasten (taakstelling) worden als plus aangegeven, minder incidentele baten als min
• Extra toevoeging reserves worden als min aangegeven, extra onttrekking reserves als plus aangeven
• De resultaten van de lang(er)durende programma's niet als incidenteel zijn aangemerkt, zoals het programma Bereikbaarheid en de grondexploitaties (waaronder Stationsgebied en Leidsche Rijn)

Staat van incidentele lasten en baten

De incidentele baten en lasten zijn in de tabel hieronder verantwoord en verder toegelicht op de programma's.

Financiële toelichting

Betrouwbare overheid

• Pok middelen rechtsbeschermingssysteem (Rechtsbescherming): het Rijk heeft van 2022 tot 2027 middelen beschikbaar gesteld voor de verbetering van de dienstverlening in het kader van de lessen uit de toeslagenaffaire kinderopvang. Dit budget is beschikbaar voor 2e actielijn, specifiek de eerstelijns klachtenafhandeling (U-radar, voorheen Stadskamer) In de meicirulaire 2025 is de jaarsnede 2028 beschikbaar gesteld.
• Pok middelen systeemleren: het Rijk heeft vanaf 2022 tot 2027 middelen beschikbaar gesteld voor de verbetering van de dienstverlening in het kader van de lessen uit de toeslagenaffaire kinderopvang. In de meicirculaire 2025 is jaarsnede 2028 beschikbaar gesteld.
• Programma Samen Stad maken: vanuit Coalitieakkoord 2022-2026 budget toegekend.
• Impuls Wijk & Buurtaanpak: vanuit Coalitieakkoord 2022-2026 budget toegekend.
• Jaarwisseling: in de Voorjaarsnota 2025 is budget toegekend (2025 0,500 miljoen euro en 2026 0,500 miljoen euro).

Ontwikkelen en wonen voor iedereen

• Uitvoeringsprogramma Beschermen bestaande woningvoorraad: bij het coalitieakkoord 2022-2026 en vanuit het rijk zijn er incidentele middelen beschikbaar gesteld om het programma uit te voeren. Bij de Voorjaarsnota 2025 is budget toegekend om het besluit over de afbouw van de verordeningen opkoopbescherming en leegstandswet uit te stellen tot na de verkiezingen; 0,463 miljoen euro in 2027.
• Netcongestie: In de Voorjaarsnota 2025 zijn middelen beschikbaar gesteld voor lagere bouwleges in 2026.

Op basis van het coalitieakkoord 2022-2026 is in 2023 tot en met 2026 incidenteel budget beschikbaar voor de beleidsprioriteiten:

• Bijzondere woonvormen 0,335 miljoen euro
• Thuis voor iedereen 0,335 miljoen euro
• Stimuleringsregeling studentenhuisvesting 0,150 miljoen euro
• Pilot voorrang beroepsgroepen 0,070 miljoen euro

Klimaatvriendelijke stad

• Impuls uitvoeringskosten energietransitie: In het Coalitieakkoord 2022-2026 is in 2024 tot en met 2026 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor de uitvoeringskosten van de energietransitie, dit betreft onder andere de kosten voor Zon op Dak en de klimaatvisie; 1,670 miljoen euro in 2024 tot en met 2026.
• Netcongestie: In de Voorjaarsnota 2023 zijn middelen beschikbaar gesteld voor de aanpak van de netcongestieproblematiek voor het creëren van transportcapaciteit voor het uitvoeren van grote gebiedsontwikkeling, slimme netoplossingen, nieuwe samenwerkingen en innovatie. In de Voorjaarsnota 2025 zijn aanvullende middelen voor netcongestie ter beschikking gesteld. In 2026 is 6,394 miljoen euro aan lasten begroot. Daarnaast wordt er 2,3 miljoen euro aan Rijksmiddelen verwacht en/of bijdragen projectontwikkelaars ten behoeve van netcongestie in 2026.
• Specifieke uitkering Energiearmoede en Nationaal Isolatieprogramma: Vanuit het Rijk is er een Specifieke Uitkering Energiearmoede en Nationaal Isolatieprogramma ontvangen die wordt ingezet voor fysieke maatregelen om energie lasten van inwoners te verlagen. In 2026 is 1,645 miljoen euro begroot aan baten en lasten en in 2027 is 1,060 miljoen euro begroot aan baten en lasten.
• Reserve Utrechtse Energie: In 2026 en 2027 is een bedrag van 0,133 miljoen euro begroot om te onttrekken uit de reserve Utrechtse Energie ten behoeve van cofinancieringsverplichtingen.

Duurzame bereikbaarheid

• In 2025 is het beheer van de parkeergarage Springweg tijdelijk (voor 4 jaar) bij de Vastgoedorganisatie komen te liggen. De exploitatielasten zijn als incidentele lasten in de begroting opgenomen. Na 4 jaar zal de parkeergarage gesloopt worden.

Aantrekkelijke, groene leefomgeving en erfgoed

• 0,750 miljoen euro Extra impuls schone lucht: budget toegekend in het coalitieakkoord 2022-2026 voor het geven van een extra impuls aan schone lucht met het uitvoeringsprogramma voor luchtmaatregelen.
• 0,500 miljoen euro Vergroening Ravellaan-Noord: uitvoeringsbudget toegekend in de Voorjaarsnota 2021.
• 0,419 miljoen euro Digitalisering Erfgoed : in de Voorjaarsnota 2025 is incidenteel budget beschikbaar gesteld voor digitalisering van de opgave Erfgoed voor de periode 2026 t/m 2028.
• 0,400 miljoen euro Aanpak schoon vervoer laadinfrastructuur: budget toegekend in het coalitieakkoord 2022-2026 voor het versterken van de laadinfrastructuur in de stad.
• 0,362 miljoen euro Icoonproject Gedeelte van rondje Stadseiland: budget toegekend in het coalitieakkoord 2022-2026 voor onder andere de realisatie van deelgebied 3 (Jaarbeurs).
• 0,360 miljoen euro Prullenbakken 2024-2026 baten en lasten: in 2022 is de zwerfafvalvergoeding gestopt. Per 2023 is hier een gedeeltelijke vervanging voor in de plaats gekomen in de vorm van de prullenbakkenvergoeding. Hiermee wordt voor een belangrijk deel het Actieplan Utrecht Schone Stad gefinancierd. Na 2026 zal de vergoeding opnieuw worden vastgesteld. Budget voor 2026 is 0,360 miljoen euro: 0,275 miljoen euro uit de 1e BERAP 2024 en 0,085 miljoen euro uit de 1e BERAP 2025.
• 0,315 miljoen euro Ondersteuning Utrecht Natuurlijk: in de Voorjaarsnota 2024 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor ondersteuning van Stichting Utrecht Natuurlijk.
• 0,250 miljoen euro Digitale Weerbaarheid: budget toegekend in het coalitieakkoord 2022-2026.
• 0,240 miljoen euro aanleg groene ommetjes: budget toegekend in het coalitieakkoord 2022-2026.
• 0,180 miljoen euro Icoonproject Krommerijnlinie Landschap: budget toegekend in het coalitieakkoord 2022-2026.
• 0,100 miljoen euro Loket meer groen in de straat: budget toegekend in het coalitieakkoord 2022-2026.
• 0,100 miljoen euro Impuls toegankelijkheid stadswater: budget toegekend in Coalitieakkoord 2022-2026.
• 0,100 miljoen ISV STEK cofinancieringeluidsaneringsprojecten baten en lasten : budget toegekend in 2e BERAP 2024 inzake resterende middelen investeringssubsidie Stedelijke Vernieuwing - Subsidie tender Energie en Kwaliteit.

Veilige stad

• Specifieke uitkering voor voorkomen georganiseerde en ondermijnende jeugdcriminaliteit (Preventie met Gezag 2022-2025).
• Subsidie ZonMW, project Samen erop af!. Een gerichte domein overstijgende aanpak vanuit Zorg en Veiligheid met als doel om de ondersteuning opvang en zorg voor mensen met een samenloop van complexe en langdurige problemen te verbeteren en knelpunten te verkleinen.
• Budget toegekend in het Coalitieakkoord 2022-2026 voor Focusgebieden ASW en Kanaalstraat/Damstraat.
• Digitale weerbaarheid, budget toegekend voor de periode van het coalitieakkoord 2022-2026.

Passende ondersteuning en opvang

• De specifieke uitkering voor het Integraal Zorg Akkoord (IZA)is tot en met 2026 toegekend en in de begroting zowel op de lasten als de baten verwerkt (2,292 miljoen euro)
• In de Voorjaarsnota 2024 zijn voor 4 jaar middelen beschikbaar gesteld voor het realiseren van meer opvangplekken voor dakloze mensen (2,685 miljoen euro).

Werk,toekomstbestendige economie en bestaanszekerheid

• Twee stedelijke upcycle-centra: investeringsbudget voor het realiseren van twee stedelijke upcycle-centra (Tractieweg en Lunetten) waarvoor middelen zijn toegekend bij het coalitieakkoord 2022-2026.
• Verdichten en verduurzaming bedrijventerreinen via OMU: in het Coalitieakkoord 2022-2026 is incidenteel budget beschikbaar gesteld voor het verdichten en verduurzaming bedrijventerreinen via de OMU. In 2026 is dit incidentele budget 1 miljoen euro.
• Banenplan in samenwerking met werkgevers: 0,080 miljoen euro. In het Coalitieakkoord 2022-2026 is incidenteel budget beschikbaar gesteld voor het banenplan in samenwerking met werkgevers.
• Basisbanen: in het coalitieakkoord is incidenteel budget beschikbaar gesteld voor basisbanen. Het betreft 0,200 miljoen euro in 2024 en 0,300 miljoen euro in de jaren 2025 en 2026.

Kansrijk opgroeien

• In de Voorjaarsnota 2024 is incidenteel geld beschikbaar gesteld om de problematiek rondom netcongestie het hoofd te bieden bij het realiseren van onderwijshuisvesting en de maatschappelijke voorzieningen die daarmee verbonden zijn.
• In de Voorjaarsnota 2024 is geld beschikbaar gesteld voor een nieuw Integraal Huisvestingsplan Scholen (IHP). In dit plan zijn o.a. incidentele meerkosten opgenomen in 2026 en 2027 (0,950 miljoen euro) om uitdagingen bij de uitvoering van projecten het hoofd te kunnen bieden.
• In de Voorjaarsnota 2024 is een incidentele bezuiniging op het kapitaallastenbudget voor onderwijshuisvesting verwerkt voor de jaren 2024 t/m 2028 in het kader van het reëel ramen van investeringen en de hieruit volgende kapitaallasten. Hiertegenover is incidenteel personeelsbudget toegevoegd, omdat de afgelopen jaren de extra personeelskosten voor dit programma werden gedekt uit het overschot op het kapitaallastenbudget.
• In het Coalitieakkoord 2022-2026 is voor de periode 2024-2026 jaarlijks 0,150 miljoen euro beschikbaar gesteld voor Utrecht Leert!.
• In het Coalitieakkoord 2022-2026 is voor de periode 2024-2026 jaarlijks 0,300 miljoen euro beschikbaar gesteld voor verbeteren aansluiting MBO en arbeidsmarkt.
• Door het Rijk beschikbaar gestelde decentralisatie uitkering ter voorbereiding en uitwerken zorgplicht openbare bibliotheken voor de jaren 2025 en 2026.

Levendige en gezonde stad

• Betaalbare huisvesting creatieve sector; als onderdeel van het Coalitieakkoord 2022-2026 is in de periode 2022-2026 incidenteel budget beschikbaar gesteld om betaalbare huisvesting mogelijk te maken voor de creatieve sector.
• In het Coalitieakkoord 2022-2026 is voor de periode 2023-2026 jaarlijks 0,100 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het versnellen verduurzamen vastgoed.
• In het Coalitieakkoord 2022-2026 is voor de periode 2024-2026 jaarlijks 0,100 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het aansluiten van de vastgoed organisatie op de behoefte van maatschappelijke partijen.
• In de Voorjaarsnota 2024 is een incidentele bezuiniging op het kapitaallastenbudget verwerkt voor vastgoed voor de jaren 2024 t/m 2028 in het kader van het reëel ramen van investeringen en de hieruit volgende kapitaallasten. Hiertegenover is incidenteel personeelsbudget toegevoegd, omdat de afgelopen jaren de extra personeelskosten voor dit programma werden gedekt uit het overschot op het kapitaallastenbudget.
• In de Voorjaarsnota 2025 is voor de jaren 2026 tot en met 2029 incidenteel budget beschikbaar gesteld om de brandveiligheid van de gemeentelijke gebouwen te laten voldoen aan de geldende wet- en regelgeving.
• In de Voorjaarsnota 2025 is het commercieel verhuren van een deel van ons vastgoed, bijvoorbeeld wanneer dit geen maatschappelijke invulling heeft, als een hervormingsmaatregel opgenomen. Voor de jaren 2026 tot en met 2028 levert dit een incidentele verhoging van de  verhuuropbrengsten op. Vanaf 2029 wordt hierdoor een structurele verhoging van de verhuuropbrengsten met 1,500 miljoen euro verwacht.
• In de Voorjaarsnota 2025 is het inzetten van expertise om maximaal gebruik te maken van subsidiemogelijkheden als een hervormingsmaatregel opgenomen. Voor de jaren 2026 tot en met 2028 levert dit een incidentele verhoging van de inkomende subsidies op. Vanaf 2029 wordt hierdoor een structurele verhoging van de subsidieopbrengsten met 0,139 miljoen euro verwacht.
• In de Voorjaarsnota 2023 is in het kader van bezuinigingen en herschikking van budget een incidentele onttrekking uit de reserve Zwembaden opgenomen van 0,605 miljoen euro in 2025 en 2026.
• In de Voorjaarsnota 2024 is een incidentele bezuiniging op het kapitaallastenbudget verwerkt voor vastgoed en sport voor de jaren 2024 t/m 2028 in het kader van het reëel ramen van investeringen en de hieruit volgende kapitaallasten. Hiertegenover is incidenteel personeelsbudget toegevoegd, omdat de afgelopen jaren de extra personeelskosten voor dit programma werden gedekt uit het overschot op het kapitaallastenbudget.
• In de Voorjaarsnota 2023 is het knelpunt asiel opgenomen voor 1,060 miljoen euro, waarvan 0,142 miljoen euro gedekt wordt uit incidentele baten. Het restant (0,918 miljoen euro) is opgenomen als incidentele lasten.
• Als gevolg van het bestuurlijk akkoord opvang asielzoekers zijn de lasten in 2024 incidenteel verhoogd met 0,709 miljoen euro. Dit bestuurlijk akkoord loopt tot en met 2024.
• In het Coalitieakkoord 2022-2026 is voor de periode 2024-2026 jaarlijks 0,500 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de ondersteuning van digitale vaardigheden.
• Vanuit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) ontvangen wij tot en met 2026 extra middelen voor o.a. sport en bewegen en het versterken van de sociale basis is dit (€ 0,843 miljoen euro in 2025 en € 0 miljoen euro in 2026 incidenteel).
• In het Coalitieakkoord 2022-2026 is voor 2026 0,500 miljoen euro beschikbaar gesteld voor een stevige inzet op mentale zorg.
• In het Coalitieakkoord 2022-2026 is voor 2026  0,100 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de extra inzet op preventie vechtscheidingen.
• In het Coalitieakkoord 2022-2026 is voor 2026 0,300 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het versterken van de inzet leefstijlprogramma's gezonde leefstijl.
• In het Coalitieakkoord 2022-2026 is voor 2026 0,290 miljoen euro beschikbaar gesteld voor advisering gezonde leefomgeving.
• We werken aan een stad waar sekswerkers schoon, veilig en transparant hun beroep kunnen uitoefenen. De Commissie Sorgdrager deed hiervoor verschillende aanbevelingen.  Om deze aanbevelingen uit te voeren zetten we de volgende middelen in (0,331 miljoen euro in 2026 en 0,243 miljoen euro in 2027).
• In het Coalitieakkoord 2022-2026 is voor 2026 0,250 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de inzet op Gezond ouder worden.
• Diverse projecten bij Volksgezondheid voor 2026 die met externe middelen worden gedekt: Vesta: 0,080 miljoen euro. Cultivate:  0,154 miljoen euro.
• Voor schoollunches is er o.a. uit coalitiemiddelen voor de periode tot en met 2028 jaarlijks 1,027 miljoen euro beschikbaar

Algemene Middelen en Overhead

• Betreft een herverdeling van beschikbare middelen Coronapakket 2/badzijde 103 Voorjaarsnota  2023/Eerste Bestuursrapportage 2023
• Mutaties in de algemene dekkingsreserve hebben een vereveningsfunctie / incidenteel karakter
• Bij de Voorjaarsnota 2024 is voor de extra kosten als gevolg van het "Handhavingsdossier Binnenstad" voor de periode van 2024 tot en met 2028 jaarlijks 0,654 miljoen euro beschikbaar gesteld.