Energieverbruik

Energieverbruik gebouwde omgeving in 2050 met 35% afgenomen ten opzichte van 2020, alle mogelijkheden voor duurzame energieproductie zijn benut en energie-infrastructuur is aangepast op duurzame bronnen.

Beleidskader

Deze doelstelling komt voort uit onderstaande beleidsdocumenten:

Voor deze doelstelling is nieuw beleid in de maak (de Klimaatvisie en Beleidsnota Warmte).

Effectindicatoren

We gebruiken de volgende indicatoren om te meten waar we staan. Toelichting op de indicatoren kunt u terugvinden in de webversie van de programmabegroting 2026 .

Activiteiten

Om onze doelstelling te bereiken, gaan wij het volgende doen:

Nieuwe activiteiten in het begrotingsjaar

• Uitwerking beleid van de Beleidsnota Warmte in het Warmteprogramma. Waaronder netbewuste nieuwbouw, bodemenergie, buurtinitiatieven en de reservering voor de ruimtelijke inpassing.  Indien positieve besluitvorming raad in het najaar 2025.
• Uitwerking percelen zon langs A12 (OER) Indien positieve besluitvorming raad in het najaar 2025.
• We evalueren en actualiseren (waar nodig) het programma besparen gebouwde omgeving voor woningen, bedrijven en maatschappelijke organisaties.

• Uitwerken van de invoering van de KWh-beslagnorm in het ruimtelijk beleid, waarmee gestuurd wordt op efficiënter en zuiniger gebruik van energie binnen nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen.  (M389 KWh beslagnorm opnemen in ruimtelijk beleid )*.
• Uitwerken van het maatregelenpakket netcongestie .

Activiteiten die we niet meer doen

• We zullen niet meer werken aan het realiseren van geothermie omdat deze bron binnen de gemeentegrenzen geen reële potentie heeft. Wij staan open voor nieuwe ontwikkelingen buiten de gemeentegrenzen. 
• Overal waar Eneco warmte leidingen liggen m.b.t. nieuwe aansluitingen wachten we op duidelijkheid rondom regelgeving Wcw, flankerend beleid voor betaalbaarheid en welke stappen Eneco gaat zetten.  
• Als onderdeel van de hervormingsbezuinigingen gaan we stoppen met de trekker arbeidsmarkt energie, stimulerend toezicht bij bedrijven en een pro-actieve inzet bij niet-focus gebieden. We brengen het aantal bewonersbrieven terug en verlagen de frequentie van het Klimaatpanel naar twee keer per jaar. Voor Data op orde sluiten we aan bij de landelijke handreikingen die nog worden ontwikkeld. 

Activiteiten die we blijven doen en/of anders gaan doen
Activiteiten bij doelstelling: aantal GWH opwek  

• Uitvoering geven aan de beleidsnota opwek gebieden voor schone energie.Voor de niet-focusgebieden van de Nieuwe Hollandse Waterlinie wachten we de ontwerpende onderzoeken en stappen van de initiatiefnemer af. 
• Aanvraag omgevingsvergunningen geluidswallen A12. 

Activiteiten die bijdragen aan o.a. de doelstelling: % duurzame warmte  

• We starten met de voorbereidingen die nodig zijn voor de inwerkingtreding van de wet- en

regelgeving waaronder monitoring en de uitwerking van de buurtaanpak voor collectieve oplossingen. 

• Als onderdeel van uitvoering van de RES Herijking (als de raad in het najaar 2025 daarover heeft besloten) werken we regionaal samen aan de realisatie van duurzame warmtebronnen  
• We herijken het uitvoeringsprogramma zon op dak en netoplossingen waar rekening wordt gehouden met de effecten van het afschaffen van de salderingsregeling en netcongestie.   

Activiteiten die bijdragen aan o.a. de doelstelling: % gebouwen zonder aardgasaansluiting  

• Besluitvorming over deelneming in publiek warmtebedrijf.

• Voortzetting onderzoek naar vervolg voor de buurtinitiatieven Oog in Al, Lunetten en Noordoost. 

• Werken aan een vervolgaanpak in Overvecht-Noord. 

Activiteiten bij doelstelling: Verandering energieverbruik gebouwde omgeving t.o.v. 2020.  

• We geven uitvoering aan het uitvoeringsprogramma verduurzaming bedrijventerreinen 
• We geven uitvoering aan het uitvoeringsprogramma besparen gebouwde omgeving waaronder het stimuleren van isolerende maatregelen bij bewoners, o.a. via actieve netwerken in de buurt. VvE, MKB en maatschappelijke instellingen. 

• In het kader van netcongestie stimuleren we ehubs op 4 extra bedrijventerreinen. 

*Toelichting op uitvoering Motie 389 KWh beslagnorm

We ramen de kosten om tot een norm te komen op € 45.000 aan personele inzet en juridische kosten. Ontwikkelende partijen zullen vervolgens extra inspanningen moeten doen om aan te tonen dat ze aan de toekomstige KWhnorm kunnen voldoen. Dit betreft onderzoekskosten van € 5.000-30.000 euro per project en extra maatregelen om aan de norm te voldoen van € 5.000 en 20.000 euro per woning (of woningequivalent). Deze kosten komen dan voor rekening van de projectontwikkelaar. De extra kosten om norm toe te passen in vergunningen, toezicht te houden en te handhaven worden nog nader uitgewerkt, en zullen via leges worden verhaald. Om de kosten per woning te beperken, wordt een voorstel voorbereid waarbij de norm alleen van toepassing is op grotere projecten en er de mogelijkheid is om per project maatwerk te passen, zodat onnodig dure maatregelen voorkomen kunnen worden.

Financiën Energieverbruik

N.B. In de jaarplanbrief Energietransitie wordt meer gedetailleerd weergegeven hoe de budgetten per programmaonderdeel in 2026 zich verhouden tot de budgetten uit 2025 en wordt op hoofdlijnen inzicht gegeven op de belangrijkste activiteiten voor het komende jaar. We werken daarbij consistent toe naar een duurzame energievoorziening voor onze stad, zodat bewoners en bedrijven weten waar we naartoe gaan. Tegelijkertijd houden we flexibiliteit om bij te sturen op de activiteiten en in te spelen op veranderende omstandigheden, zoals gasprijzen, netcongestie en ontwikkelingen rond warmte.

Beïnvloedbaarheid

De grafiek hieronder laat zien welk percentage van de lasten van deze doelstelling beïnvloedbaar is.

De afgelopen jaren was een groot deel van de lasten voor de energietransitie beïnvloedbaar. Vanaf 2026 komt een steeds groter aandeel van het budget uit de rijksmiddelen en wordt het aandeel beïnvloedbaar steeds kleiner. In het Klimaatakkoord zijn afspraken gemaakt over de benodigde uitvoeringskosten voor decentrale overheden tot 2030. Vanaf 2026 is de hoogte van het jaarlijkse bedrag en de wijze waarop deze middelen worden uitgekeerd aan gemeenten nog onzeker. Het rijk heeft aangekondigd een bezuiniging van 10% op deze middelen door te voeren. Op dit moment is een bedrag geraamd van 5 miljoen euro per jaar voor de CDOKE-middelen vanaf 2026. Het Rijk heeft de afgelopen jaren gewerkt aan wetgeving (WGIW en WCW) waarmee gemeenten kunnen sturen op doelstellingen uit het Klimaatakkoord. De WGIW is inmiddels aangenomen door de Tweede en Eerste Kamer. De WCW ligt ter besluitvorming in de Eerste Kamer.  De planning is dat vanaf 1 januari 2026 de WGIW en de WCW in werking treedt. Daardoor worden taken die voortkomen uit de warmtetransitie een wettelijke taak van gemeenten. Middelen die wij krijgen van het Rijk worden ingezet voor de uitvoering van de afspraken uit het Klimaatakkoord. Denk dan aan het maken van beleid ten aanzien van de warmtetransitie, wijkuitvoeringsplannen, een publiek warmtebedrijf of de gehele besparingsaanpak. Naast de structurele middelen is in het coalitieakkoord incidenteel geld ter beschikking gesteld. Deze gemeentelijke middelen zijn beïnvloedbaar.