Doelstelling 1: Duurzame vervoersmiddelen
Toename van het aandeel duurzame, gezonde en ruimte efficiënte vervoersmiddelen.
Beleidskader
Deze doelstelling komt voort uit onderstaande beleidsdocumenten:
Beleidsdocument | Vastgesteld | Toelichting |
---|---|---|
2021 | Voor een gezonde groei van de stad is het nodig om de mobiliteit anders te organiseren. De stad moet aantrekkelijk en bereikbaar zijn voor iedereen. | |
Luchtkwaliteitsbeleid en -uitvoeringsprogramma 'Utrecht kiest voor gezonde lucht’ | 2020 | Het doel van het luchtkwaliteitsbeleid is om snel gezondheidswinst te bereiken door maatregelen te nemen die de luchtkwaliteit verbeteren. |
Effectindicatoren
We gebruiken de volgende indicatoren om te meten waar we staan. Toelichting op de indicatoren kunt u terugvinden in de webversie van de programmabegroting 2026 .
Indicator | Nulmeting | Realisatie 2024 | Doelstelling 2025 | Doelstelling 2026 | Doelstelling 2027 | Doelstelling 2028 | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
% verplaatsingen binnen, van en naar de gemeente Utrecht dat lopend wordt gedaan. | 13% (2018) | 18% (cijfer van 2023) | 21% | 21% | 21% | 21% | ||
% verplaatsingen binnen, van en naar de gemeente Utrecht dat fietsend wordt gedaan. | 29% (2018) | 28% (cijfer van 2023) | 29% | 29% | 29% | 29% | ||
% verplaatsingen binnen, van en naar de gemeente Utrecht dat met het ov wordt gedaan. | 20% (2018) | 17% (cijfer van 2023) | 15% | 16% | 17% | 17% | ||
% verplaatsingen binnen, van en naar de gemeente Utrecht dat met de auto wordt gedaan. | 36% (2018) | 34% (cijfer van 2023) | 34% | 33% | 32% | 32% |
Activiteiten
Om onze doelstelling te bereiken, gaan wij het volgende doen:
Nieuwe activiteiten in het begrotingsjaar
- We voeren amendement 153 Demkabrug uit, waarmee we een eerste stap zetten in de voorbereidingsfase van de nieuwe fietsverbinding Demkabrug.
- We peilen de interesse voor het exploiteren van een logistieke microhub in parkeergarage Paardenveld als onderdeel van duurzame en efficiënte binnenstadlogistiek.
- We zetten, samen met de markt, een bundelingsinitiatief voor levering van goederen voor de horeca in de binnenstad op.
- We bieden een probeeractie aan voor ondernemers om tijdelijk gebruik te maken van een vrachtfiets, fietstrailer of licht elektrisch voertuig.
Activiteiten die we niet meer doen
- We zijn gestopt met het aanbieden van de subsidie ‘duurzaam en efficiënt goederenvervoer'; deze bleek te weinig op te leveren en te complex om aan te vragen.
- In lijn met de hervormingsbezuinigingen zetten wij in op afschalen van het taxibudget, hierdoor beperken we onze inzet op toegezegde onderzoeken en maatregelen.
- In lijn met de hervormingsbezuinigingen zetten wij in op het beëindigen van budget Touringcars. Parkeerplekken van touringcars zijn gerealiseerd. Beschikbare budget voor 2025 wordt ingezet voor nazorg en verplaatsen halte Flixbus.
- In lijn met de hervormingsbezuinigingen zetten wij in op minder reserveren van middelen voor de lange termijn aanpak omdat er een kleine kans is dat we deze op korte termijn nodig hebben. Indien dit toch het geval is, zal alsnog incidenteel geld vrij worden gemaakt en zullen we hiervoor herprioriteren. Hiertoe nemen we een risico op in het weerstandsvermogen. Het risico dat het weerstandsvermogen daalt is klein. Voor de korte-termijn-maatregelen (ktm) voor de Noordelijke Randweg Utrecht (NRU) houden we de huidige gereserveerde middelen aan.
- In lijn met de hervormingsbezuinigingen zetten we in op testen van minder innovaties op gebied van fiets(-infrastructuur).
- In lijn met de hervormingsbezuinigingen zetten we in op minder handhaven op weesfietsen.
Activiteiten die we blijven doen en/of anders gaan doen
- Afhankelijk van de besluitvorming over de uitkomsten van de MIRT-verkenning (vaststellen voorkeursalternatief en sluiten bestuursovereenkomst) gaan we door met de planuitwerking van de Merwedelijn.
- Werk met werk budget ontwikkelend beheer Beheer Openbare Ruimte: door slimme koppeling met beheer- en vervangingsprojecten kunnen we onze beleidsdoelen inbedden bij de geplande onderhoudsprojecten uit het Meer Jaren Investerings Programma (MJIP) (van BOR). Met beperkte extra middelen zorgen we ervoor dat we straten, die toch worden aangepakt, een kwaliteitsimpuls geven.
- We werken aan de volgende uitvoeringsprojecten voor verbetering van het Openbaar Vervoer:
- Verbeteren van de toegankelijkheid van de bushaltes en busstation Leidsche Rijn Centrum
- Doorstromingsmaatregelen OV
- Kleine infrastructurele aanpassingen als gevolg van Vervoerplan 2026
- Uitvoering van de no regret-maatregelen OV-verbinding Overvecht-USP (Kardinaal de Jongweg) en de Europalaan-Zuid voor het openbaar vervoer.
- In 2026 realiseren we onder andere de volgende projecten: Socrateslaan, Bestemming Catharijnesingel.
- We gaan verder met de uitwerking van de netwerkstudie Europaplein en Noordpoort (Oudenoord-Draaiweg).
- We zijn gestart met het ontwerp van de projectonderdelen van de Zuidpoort fase 1, waaronder het Ledig Erf.
- We voeren het uitvoeringsprogramma Vervoersongelijkheid uit.
- We werken verder aan het programma Parkeren op Afstand.
- We werken aan de ontwikkelagenda OV Alliantie, vanuit de volgende aanpak:
- Ontwerpprincipes en criteria
- Kwaliteit van het OV-netwerk
- Programmering van de OV-maatregelen:
- Bus Rapid Transit (BRT) aansluiting A2 – Papendorp
- BRT corridorstudie Centraal Station ‒ Overvecht
- Corridorstudie Lijn 29 Vaartsche Rijn – Galgenwaard.
- We gaan verder met de uitwerking en uitvoering van fietsprojecten ter verbetering en uitbreiding van het fietsnetwerk, waaronder:
- Fietsverbindingen bij Boorstraat; Maliebaan en Weerdsingel Oostzijde
- Regionale, stedelijke -en doorfietsverbindingen waaronder Utrecht – Amersfoort, Utrecht – Hilversum, Lage Weide – Houten en Koningsweg.
- We gaat verder met de uitbreiding van het aantal fietsparkeerplekken bij stations, in de binnenstad en vooroorlogse wijken. Bij de stations verwachten we in 2026 overeenstemming over de uitbreiding bij station Vleuten, Lunetten en uitbreiding van de stalling bij Vaartsche Rijn. Voor de Knoopstalling en stations Overvecht, Leidsche Rijn en Zuilen onderzoeken we de kansen om een stalling te realiseren in combinatie met de gebiedsontwikkeling op die plekken.
- We blijven werken aan het Uitvoeringsprogramma Goederenvervoer 2023 - 2026 met meerdere actielijnen, onder andere; toegangsbeleid, modal shift, inpassing stadslogistiek, bundeling en slimme stadslogistiek. Een belangrijke maatregel uit het uitvoeringsprogramma die we in 2026 gaan uitvoeren is een aangepast toegangsbeleid voor de binnenstad (beoogde invoering 1 januari 2026).
Financiën Duurzame vervoersmiddelen
x €1.000 | |||||||
Rekening | Begroting | Begroting | Begroting | Begroting | Begroting | ||
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | ||
Baten | 2.613 | 6.772 | 16.969 | 12.518 | 6.190 | 190 | |
Lasten | 21.841 | 26.499 | 31.252 | 18.215 | 18.175 | 15.558 | |
Saldo Baten en Lasten | -19.228 | -19.727 | -14.282 | -5.697 | -11.984 | -15.367 | |
Onttrekking reserves | 16.620 | 2.487 | 8.437 | 393 | 2.308 | 2.213 | |
Toevoeging reserves | 20.182 | 17.894 | 20.160 | 24.389 | 29.423 | 27.331 | |
Saldo onttrekkingen en toevoegingen reserves | -3.562 | -15.407 | -11.723 | -23.996 | -27.114 | -25.118 | |
Totaal | -22.791 | -35.134 | -26.005 | -29.693 | -39.099 | -40.485 |
x €1.000 | |||
Toelichting verschillen | Bedrag | I/S | |
Baten | |||
Lasten |
x €1.000 | |||
Toelichting verschillen in reserves | Bedrag | I/S | |
Onttrekkingen | |||
Toevoegingen |
Beïnvloedbaarheid
De grafiek hieronder laat zien welk percentage van de lasten van deze doelstelling beïnvloedbaar is.
De beïnvloedbaarheid voor 2026 is 6%, 2027 9%, 2028 26% en voor 2029 23% |
---|
Binnen de doelstelling Duurzame vervoersmiddelen is een groot deel van de lasten niet beïnvloedbaar. Dit komt door vastgelegde verplichtingen op projecten en kapitaallasten die verbonden zijn aan de investeringen, bijvoorbeeld voor de Westelijke Stadsboulevard. Daarnaast wordt een groot deel van de projecten bekostigd met behulp van cofinanciering vanuit het rijk of de provincie, een voorbeeld hiervan zijn de UNED afspraken. Het beëindigen of verlagen van de eigen bijdrage aan deze projecten hebben directe gevolgen voor de cofinanciering. Ook is er sprake van bestuurlijke verplichtingen die de gemeente is aangegaan waarbij er cofinancieringsafspraken zijn gemaakt over de hoogte van het bedrag wat de gemeente inbrengt, zoals het geval is bij de schaalsprong OV. Om aan deze verplichting te voldoen sparen we jaarlijks een bedrag wat niet beïnvloedbaar is. Van de beïnvloedbare budgetten zijn voor een aantal projecten al kosten gemaakt voor de voorbereidingsfases. Beëindiging van deze lopende projecten zal leiden tot kapitaalvernietiging, bijvoorbeeld voor de Doorfietsroute Utrecht – Hilversum. Verlaging van de budgetten voor fiets, goederenvervoer en programmamanagement (personele inzet) heeft overigens impact op de logistieke knelpunten in onze groeiende stad.