Nieuwkomers

Nieuwkomers weten zich welkom en thuis in Utrecht en kunnen zich maximaal ontwikkelen en ontplooien voor hun toekomst in Utrecht of ergens anders.

Beleidskader

Deze doelstelling komt voort uit onderstaande beleidsdocumenten:

Effectindicatoren

We gebruiken de volgende indicatoren om te meten waar we staan. Toelichting op de indicatoren kunt u terugvinden in de webversie van de programmabegroting 2026 .

Activiteiten

Om onze doelstelling te bereiken, gaan wij het volgende doen:

Nieuwe activiteiten in het begrotingsjaar
Niet van toepassing

Activiteiten die we niet meer doen

• De pilot Landelijke Vreemdelingen Voorziening wordt niet voortgezet omdat het Rijk de samenwerking en financiering heeft opgezegd.

Activiteiten die we blijven doen en/of anders gaan doen

• We blijven, in lijn met motie 310 bij de landelijke overheid pleiten voor een humaan asielbeleid. Met gemeenten en de VNG zetten we ons in voor het behouden van de Spreidingswet, van kwalitatief goede asielopvang en de voorrangsregeling voor statushouders op sociale huurwoningen en behoud van de taakstelling van gemeenten. We werken in lijn met motie 400 -zover mogelijk- niet mee aan maatregelen die tot dakloosheid of strafbaarstelling leiden.

• Binnen de Utrechtse Voorziening voor ongedocumenteerde mensen (UVom)- voorheen Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV)- werken we aan opvang, begeleiding en activering gericht op het realiseren van duurzame toekomstperspectieven. We komen op voor de belangen van ongedocumenteerde mensen en bewaken de humanitaire ondergrens. Wij blijven het Rijk aanspreken op hun verantwoordelijkheid. 
• We geven verdere invulling aan de meerjarige afspraken met het Centraal Orgaan Asielopvang (COA), onder andere over de inzet van Plan Einstein stadsbreed. 
• We zetten de verkenning naar het realiseren van duurzame en kwalitatief goede asielopvanglocaties voort  binnen de kaders van de Spreidingswet en gemeentelijk beleid. Deze plekken dienen ter vervanging van veel van de huidige tijdelijke plekken.  
• We zoeken naar meer opvangplekken voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV), zowel voor COA als voor Nidos. Zo zorgen we ervoor dat een AMV-er vaker in Utrecht kan blijven als hij van een COA locatie naar een Nidos-locatie verhuist. Op deze manier werken we ook aan een doorgaande lijn in het onderwijs.   
• We zetten activiteiten en cursussen Plan Einstein op diverse asiellocaties (permanente-, tijdelijk- en noodopvang) voort en blijven inzetten op toeleiding naar werk en op jongvolwassenen.

• We werken met de partners aan het realiseren van een Gezond pedagogisch klimaat voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen die worden opgevangen door het COA.
• We bereiden de matching van statushouders aan beschikbare woningen voor en dragen zo bij aan het realiseren van de huisvestingstaakstelling. Ook willen we tussenvormen (tussen opvang en huisvesting in) starten. Hier kunnen statushouders tijdelijk wonen, onder andere in afwachting van hun gezinshereniging, .
• Opvang dakloze EU-arbeidsmigranten met grote kwetsbaarheid gaat door binnen de financiële kaders en met tijdelijke Rijksmiddelen van VWS. Deze wordt voortgezet in de context van de gecoördineerde aanpak arbeidsmigranten (zie hiervoor het programma Werk, toekomstbestendige economie en bestaanszekerheid).

• We verzorgen opvang en begeleiding bij koud weer vanuit een duurzame locatie (Koud weer regeling)

• We voeren de Wet inburgering 2021 uit en werken al lerende aan een goed werkend inburgeringsstelsel in Utrecht. In 2026 doen we een voorstel voor definitieve inrichting van de aanpak inburgering vanaf 2027 binnen de kaders van het uitvoeringsbudget van het Rijk.

• We realiseren opvangplekken voor Oekraïense vluchtelingen en zorgen voor sociaal beheer op deze plekken. We ondersteunen Oekraïense vluchtelingen in de toegang tot stedelijke voorzieningen zoals (huisarts)zorg en onderwijs.  
• We zetten in op verbetering van de participatie en zelfredzaamheid van Oekraïense vluchtelingen, waarbij het accent meer komt te liggen op ontwikkeling van de Nederlandse taal, duurzaam en passend werk en de weg vinden in de Nederlandse cultuur en maatschappij.

Financiën Nieuwkomers

Beïnvloedbaarheid

De grafiek hieronder laat zien welk percentage van de lasten van deze doelstelling beïnvloedbaar is.

De lasten binnen deze doelstelling zijn beperkt beïnvloedbaar. Om het budget substantieel te verlagen is een redelijke opzegtermijn nodig, daarom is 2026 beperkt beïnvloedbaar.

Vreemdelingen: door de wet Inburgering 2021 is dit een wettelijke taak. De ambitie van Utrecht ligt hoger dan de wettelijke taak, maar niet veel. De beïnvloedbaarheid is daarmee beperkt.

Opvang: onder de Spreidingswet is dit een wettelijke taak, maar het is onzeker hoe de invulling en uitvoering daarvan zich ontwikkelt onder het nieuwe kabinet. De ambitie van Utrecht ligt ook hier hoger, bijvoorbeeld bij Plan Einstein, waar bewoners van AZC en buurt samen leven, leren en werken. Het loslaten van de ambities biedt financieel ruimte, met als consequentie dat vreemdelingen minder makkelijk meedoen in de samenleving. Dit kan verderop in de keten leiden tot hogere kosten in verband met werkloosheid en zorgbehoefte.