Doelstellingen | Meedoen en voor elkaar zorgen

Doelstelling 2: Meedoen en voor elkaar zorgen

De verschillen in de mate van meedoen tussen (groepen) inwoners nemen af, inwoners zorgen meer voor elkaar en zijn meer betrokken in de buurt

Beleidskader

Deze doelstelling komt voort uit onderstaande beleidsdocumenten:

Beleidsdocument	Vastgesteld	Toelichting

Beleidsnota Wmo Samen Leven, Samen Zorgen	2024	Utrechts kader voor de Wmo 2024-2034.
Nota van Uitgangspunten Onderdelen van de Sociale basis en Basiszorg	2024	In de nota van uitgangspunten wordt voor de nieuwe uitvraag van o.a. de voorziening sociaal makelen en sociaal beheer het kader geschetst voor één of meerdere opdrachten. Hierbij zijn vijf generieke uitgangspunten geformuleerd, waaronder 'Gemeenschap centraal', 'Samenwerken in de wijk' en ‘Ongelijk investeren voor gelijke kansen'.
Beleidsnota Gezondheid: Samen gezondheidsverschillen verkleinen	2024	De beleidsnota gezondheid is gericht op het verkleinen van gezondheidsverschillen met 30% in 2040. Het betreft integraal beleid en geeft ook invulling aan het initiatiefvoorstel ‘Ongelijk Investeren in Gelijke Kansen’.
Visie spelen, sporten en bewegen; Spelen in je eigen buurt	2022	Met deze visie willen we de ambities voor een stad waarin ruimte is om te spelen, concreet maken.
Agenda Utrecht voor iedereen toegankelijk	2020	In de visie beschrijven we 3 kansen om van Utrecht een stad te maken die werkelijk voor iedereen is.
Beleidskader Beheerde speeltuinen	2017	Het kader regelt het beheer en de exploitatie van de beheerde speeltuinen. Het doel van dit kader is de stimulering van de verzelfstandiging van de speeltuinen en het overdragen (op eigen tempo) van het beheer aan bewonersorganisaties, waar mogelijk.

Effectindicatoren

We gebruiken de volgende indicatoren om te meten waar we staan. Toelichting op de indicatoren kunt u terugvinden in de webversie van de programmabegroting 2026 .

Indicator		Nulmeting	Realisatie 2024	Doelstelling 2025	Doelstelling 2026	Doelstelling 2027	Doelstelling 2028
% inwoners dat meedoet.		82% (2023)	-	82%	-	83%	-
Oorsprong	Beleidsnota Wmo Samen Leven, Samen Zorgen
Toelichting	Een inwoner ‘doet mee’ als er sprake is van drie van de volgende vier aspecten: het hebben van (vrijwilligers)werk, deelnemen aan sport/culturele activiteiten, actief zijn in de buurt en het hebben van sociale contacten.
Bron	Inwonersenquête die één keer in de twee jaar plaatsvindt in de oneven jaren.
Analyse	We streven ernaar dit percentage minimaal constant te houden. Met de groei van de stad betekent dit een stijging van het absolute aantal inwoners dat meedoet. De vraagstelling van 2 subvragen is in 2023 dusdanig aangepast, dat een vergelijking met eerdere jaren niet meer mogelijk is.
Analyse
% inwoners met een beperking dat meedoet.		64% (2023)	-	64%	-	65%	-
Oorsprong	Beleidsnota Wmo Samen Leven, Samen Zorgen
Toelichting	Een inwoner ‘doet mee’ als er sprake is van drie van de volgende vier aspecten: het hebben van (vrijwilligers)werk, deelnemen aan sport/culturele activiteiten, actief zijn in de buurt en het hebben van sociale contacten.
Bron	Inwonersenquête die één keer in de twee jaar plaatsvindt in de oneven jaren.
Analyse	We streven ernaar dit percentage minimaal constant te houden. Met de groei van de stad betekent dit een stijging van het absolute aantal inwoners dat meedoet. De vraagstelling van 2 subvragen is in 2023 dusdanig aangepast, dat een vergelijking met eerdere jaren niet meer mogelijk is.
Analyse
% inwoners dat zich vrijwillig inzet.		39% (2023)	-	40%	-	42%	-
Oorsprong	Beleidsnota Wmo Samen Leven, Samen Zorgen
Toelichting	Dit is het percentage inwoners dat één of meer categorieën aanvinkt op de vraag ‘op welk gebied doet u vrijwilligerswerk?’.
Bron	Inwonersenquête die één keer in de twee jaar plaatsvindt in de oneven jaren.
Analyse	De antwoordcategorieën zijn in de inwonersenquête van 2023 dusdanig aangepast, dat vergelijking met voorgaande jaren niet meer mogelijk is. Er start dus een nieuwe reeks.
Analyse
% inwoners dat wil zorgen voor of hulp wil bieden aan buurtbewoners, maar dat nu nog niet doet		32% (2023)	-	32%	-	32%	-
Oorsprong	Beleidsnota Wmo Samen Leven, Samen Zorgen
Toelichting	Inwoners is gevraagd of zij zorgen voor of hulp bieden aan buurtbewoners (boodschappen doen, klusjes). Deze indicator geeft het aandeel respondenten weer dat heeft aangegeven ‘nee, maar wil ik wel doen’ op deze stelling.
Bron	Inwonersenquête die één keer in de twee jaar plaatsvindt in de oneven jaren.
Analyse	De vraagstelling in de inwonersenquête 2023 is dusdanig aangepast, dat een goede vergelijking met eerdere jaren niet meer mogelijk is.
Analyse
% inwoners dat van familie / vrienden / buren / vrijwilligers (organisatie) hulp ontvangt.		15% (2023)	-	15%	-	16%	-
Oorsprong	Beleidsnota Wmo Samen Leven, Samen Zorgen
Toelichting	Onder deze hulp valt: huishouding of verzorging, geldzaken of administratie en gebruik van internet. Deze indicator geeft het aandeel weer dat bij een of meer items heeft aangevinkt 'ja, van familie, vrienden, buren en/of vrijwilligers(organisatie)'.
Bron	Inwonersenquête die één keer in de twee jaar plaatsvindt in de oneven jaren.
Analyse	De antwoordcategorieën zijn in de inwonersenquête van 2023 dusdanig aangepast, dat vergelijking met voorgaande jaren niet meer mogelijk is. Er start dus een nieuwe reeks.
Analyse
% inwoners dat zorgt voor of hulp biedt aan buurtbewoners		19% (2023)	-	19%	-	20%	-
Oorsprong	Beleidsnota Wmo Samen Leven, Samen Zorgen
Toelichting	Een van de stellingen in de inwonersenquête is of inwoners zorgen voor of hulp bieden aan buurtbewoners (boodschappen doen, klusjes). Deze indicator geeft het aandeel respondenten weer dat heeft aangegeven 'ja, doe ik al'.
Bron	Inwonersenquête die één keer in de twee jaar plaatsvindt in de oneven jaren.
Analyse	De antwoordcategorieën zijn in de inwonersenquête van 2023 dusdanig aangepast, dat vergelijking met voorgaande jaren niet meer mogelijk is. Er start dus een nieuwe reeks.
Analyse
% inwoners dat een bijdrage levert aan meer contact in de buurt		14% (2023)	-	14%	-	15%	-
Oorsprong	Beleidsnota Wmo Samen Leven, Samen Zorgen
Toelichting	Een van de stellingen in de inwonersenquête is of inwoners een bijdrage leveren aan meer contact in de buurt (helpen bij buurthuis of buurtfeest). Deze indicator geeft het aandeel respondenten weer dat heeft aangegeven ‘ja, doe ik al’.
Bron	Inwonersenquête die één keer in de twee jaar plaatsvindt in de oneven jaren.
Analyse	De antwoordcategorieën zijn in de inwonersenquête van 2023 dusdanig aangepast, dat vergelijking met voorgaande jaren niet meer mogelijk is. Er start dus een nieuwe reeks.
Analyse

Uitgebreidere informatie over indicatoren die betrekking hebben op deze doelstelling is te vinden:

Utrecht monitor: samenleven en meedoen en samenwerken met Utrechters

Activiteiten

Bij onderstaande activiteiten zijn de uitgangspunten van de Hervormingen Sociaal Domein een belangrijke leidraad. Om onze doelstelling te bereiken, gaan wij het volgende doen:

Nieuwe activiteiten in het begrotingsjaar

We publiceren de herziene subsidieregelingen in de gemeenschappelijke sociale basis voor meerjarige subsidies met startjaar 2027 en beoordelen de aanvragen voor activiteiten in de gemeenschappelijke sociale basis integraal langs de nieuwe criteria (gereed Q3 2026).
We publiceren de herziene subsidieregeling De Stem van Utrechters met startjaar 2027 en beoordelen aanvragen voor het hoorbaar maken van het ongehoorde geluid (gereed Q3 2026).
We onderzoeken samen met partners in de stad hoe we informatie over de sociale basis het beste beschikbaar kunnen maken voor inwoners — zowel digitaal als op toegankelijke plekken waar zij laagdrempelig kunnen binnenlopen met vragen (gereed Q4 2026).
We onderzoeken hoe we vanaf 2027 kwetsbare inwoners beter kunnen bereiken en ondersteunen met informele netwerken en formele, onafhankelijke cliëntondersteuning (gereed Q4 2026).
We ontwikkelen monitoring over de sporen heen (sociale basis, basiszorg, aanvullende zorg) en werken aan het inzichtelijk maken van de inzet en bereik in de (pedagogische) sociale basis (gereed 2027).

We starten met het schrijven van een nieuw Uitvoeringsprogramma Basiseducatie Volwassenen.

Activiteiten die we niet meer doen

We stoppen met subsidieverlening vanuit het 2e aanvraagmoment van VIVE, in aanloop naar de nieuwe subsidieregelingen gemeenschappelijke sociale basis.

Activiteiten die we blijven doen en/of anders gaan doen

We ondersteunen en faciliteren vrijwillige inzet voor elkaar, we versterken gemeenschapskracht en faciliteren organisaties met een sterk netwerk in de leefwereld van kwetsbare inwoners via de subsidieregeling Vrijwillige inzet voor elkaar.
We voeren het uitvoeringsprogramma ‘Zorgen voor elkaar’ uit, waarin acties beschreven staan op de thema's vrijwillige inzet, informele zorg en mantelzorg.

We financieren de basisvoorziening ondersteuning vrijwilligers en mantelzorgondersteuning .
We versterken de kracht van de gemeenschap in Utrechtse buurten en wijken met de start van de opdracht ‘Welzijnswerk in de Wijk’ op 1 januari 2026. WijkWerkUtrecht bereikt met welzijnscoaches inwoners op allerlei plekken in de wijk en in buurten waar inwoners wat extra nodig hebben om mee te doen in de gemeenschap.
We verbeteren de toegankelijkheid in de stad met de subsidieregeling Toegankelijkheid, reiken de Toegankelijkheidsprijs uit, werken samen met partners in de stad in het Stadsakkoord Toegankelijkheid en nodigen hiervoor nieuwe partners uit.
We ondersteunen belangenbehartiging door organisaties met de subsidieregeling De Stem van Utrechters.
We voeren de activiteiten in het Uitvoeringsplan Eenzaamheid 2023-2026 uit, samen met de netwerkpartners van Utrecht Omarmt. We focussen hierin op het versterken van kennisdeling over eenzaamheid, het versterken van het netwerk Utrecht Omarmt zodat partners nieuwe samenwerkingen kunnen aangaan en het agenderen van het thema eenzaamheid op middelbare scholen.

We voeren het Uitvoeringsprogramma Ouderen u it.
We financieren de sociaal raadslieden, die op een laagdrempelige manier inwoners ondersteunen met vragen op sociaal-juridisch gebied.

We voeren het Uitvoeringsprogramma Basiseducatie Volwassenen 2023-2026 uit.
We zijn partner in het programma Thuis in je wijk dat zich focust op mensen met een psychische kwetsbaarheid, niet-aangeboren hersenletsel, licht verstandelijke beperking en/of een verleden in dakloosheid.
We ondersteunen en faciliteren de beheerde speeltuinen zodat kinderen gratis, gezond en veilig kunnen spelen en zich optimaal kunnen ontwikkelen en ontplooien.
We stimuleren het proces van verzelfstandiging van de speeltuinen en versterken hiermee de gemeenschapskracht in de buurt. Dit gebeurt met aandacht voor maatwerk en eigen tempo.

Financiën Meedoen en voor elkaar zorgen

						x €1.000
	Rekening	Begroting	Begroting	Begroting	Begroting	Begroting
	2024	2025	2026	2027	2028	2029
Baten	5.355	3.964	3.708	2.918	2.918	2.918
Samenlevingsinitiatieven	158	192	223	8	8	8
Inf onderst basisvaardigheden volwassene	3.897	2.873	2.873	2.873	2.873	2.873
Informele ondersteuning, vrijwilligerswe	1.300	899	611	37	37	37
Lasten	32.016	35.993	37.226	35.923	35.923	35.743
Samenlevingsinitiatieven	13.190	13.615	14.328	14.106	14.106	14.106
Inf onderst basisvaardigheden volwassene	6.835	5.727	6.084	5.583	5.583	5.403
Informele ondersteuning, vrijwilligerswe	11.991	16.650	16.814	16.234	16.234	16.234
Saldo Baten en Lasten	-26.661	-32.029	-33.518	-33.005	-33.005	-32.825
Onttrekking reserves	0	0	0	0	0	0
Toevoeging reserves	0	0	0	0	0	0
Saldo onttrekkingen en toevoegingen reserves	0	0	0	0	0	0
Totaal	-26.661	-32.029	-33.518	-33.005	-33.005	-32.825

		x €1.000
Toelichting verschillen	Bedrag	I/S
Baten
In 2026 vervallen de incidentele middelen SPUK GALA.	-271	I
Lasten
Budget SPUK GALA valt weg (zie baten).	-271	I
Vanaf 2026 extra middelen ivm loon- & prijscompensatie en groeikader.	1.481	S

Binnen deze doelstelling zijn er geen reservemutaties die dienen te worden toegelicht.

Beïnvloedbaarheid

De grafiek hieronder laat zien welk percentage van de lasten van deze doelstelling beïnvloedbaar is.

De beïnvloedbaarheid voor 2026 is 12%, 2027 12%, 2028 13% en voor 2029 13%

Het aanbod in de Sociale Basis is vastgelegd in meerdere, soms meerjarige subsidiebeschikkingen. Voor het verlagen van het budget is een redelijke opzegtermijn nodig, daarom is 2026 beperkt beïnvloedbaar.
NB: de beïnvloedbaarheid van de onderdelen van het programma is niet optelbaar. Het verlagen van dit budget zal een opdrijvend effect hebben op de kosten van basiszorg en aanvullende zorg en wachtlijsten zullen toenemen.