Dit kengetal geeft weer hoe de waarde van de grond zich verhoudt tot de totale baten. Als maatstaf hanteren we de omvang van de onderhanden werken, als absoluut bedrag ten opzichte van het totaal van de baten (vóór reserves). Een uitkomst van 10% of hoger beschouwen we als kwetsbaar , doordat de begroting dan relatief gevoelig is voor tegenvallende resultaten op de grondexploitaties.
Algemeen
Kenmerkend voor grondexploitaties is dat de looptijd lang is. Hoe verder inkomsten in de toekomst liggen, des te meer rentekosten en risico's dit met zich meebrengt. Ieder jaar rapporteren wij bij het Meerjaren Perspectief Ruimte (MPR) en de tweede bestuursrapportage (peilstok Stedelijke Ontwikkeling) over de actuele stand en prognoses. Daarin volgen wij de variabelen die van belang zijn voor de financiële resultaten: programma/projecten, planning, prijs, parameters, projectkosten en programmarisico's (de zes P's). Ook bevat het MPR en de peilstok gevoeligheidsanalyse op basis van verschillende slechtweerscenario’s.
Tabel: Grondexploitaties
Begroting jaar 2026 | x €1.000.000 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
Verslag 2024 | Begroting 2025 [1] | Begroting 2026 | MJR 2027 | MJR 2028 | MJR 2029 | |
Bouwgronden in exploitatie: | 174,2 | 194,5 | 170,6 | 88,8 | 55,0 | 26,4 |
Voorziening onderhanden werk | -66,5 | -71,5 | -71,5 | -21,6 | -21,6 | -21,6 |
Activa gronden in exploitatie | 107,7 | 123,0 | 99,1 | 67,2 | 33,4 | 4,8 |
Totaal baten vóór reserves | 2.034 | 2.041 | 2.083 | 2.042 | 1.994 | 1.992 |
Relatieve omvang onderhanden werk | 5,3% | 6,0% | 4,8% | 3,3% | 1,8% | 0,2% |
[1] Begroting 2025 geeft de gewijzigde Begroting 2025 weer
Stand van zaken
De relatieve waarde van de gezamenlijke grondexploitaties is met 4,8% in 2026 lager dan in 2025 en neemt de komende jaren verder af. De afgelopen jaren zijn veel binnenstedelijke bouwgronden in ontwikkeling gekomen.
Naarmate de uitvoeringsfase van plannen vordert en projecten kunnen worden opgeleverd en administratief afgesloten, nemen de financiële risico’s af. Een uitgebreide toelichting van de grondexploitaties, inclusief 'slechtweerscenario's', staat in het Meerjaren Perspectief Ruimte 2025.
Sturingsmogelijkheden
Contractuele zekerheden beperken het risico op nog te ontvangen baten, maar 100% zekerheid is niet te geven. Bij onzekerheid over de mogelijkheid om gemaakte kosten terug te verdienen verlagen we het begrote saldo van de betreffende grondexploitatie. Bij een negatieve grondexploitatie leidt dit automatisch tot een voorziening. Daarnaast zijn wij in staat risico's op te vangen door middel van ingebouwde financiële buffers.